Skip to content
act legal covers all major European business centres: Amsterdam Bratislava Bucharest Budapest Frankfurt Madrid Milan Paris Prague Sofia Vienna Warsaw

Dirk van den Berg in Pompshop: Arbeidsrecht in balans?

Het arbeidsrecht is in beweging. Nog maar een paar jaar geleden lanceerde het kabinet de Wet Werk en Zekerheid (WWZ). De belangrijkste beloftes van de WWZ – ingegaan op 1 juli 2015 – waren dat het ontslagrecht eenvoudiger en goedkoper zou worden voor werkgevers, en dat de nieuwe regels voor tijdelijke contracten zouden leiden tot meer vaste contracten. Helaas werkte het anders uit.

Nieuw in de WWZ was de transitievergoeding, een wettelijke aanspraak voor werknemers op een ontslagvergoeding. Vóór de WWZ had een werknemer geen wettelijk recht op een ontslagvergoeding, maar kon de kantonrechter een werkgever wel opdragen een ‘billijke’ ontslagvergoeding te betalen. De kantonrechter gebruikte hierbij de zogenaamde kantonrechtersformule, een door de Kring van Kantonrechters opgestelde richtlijn waarbij de vergoeding de resultante was van (A) het aantal (gewogen) dienstjaren, (B) het maandsalaris en (C) een correctiefactor. Het was grofweg een maandsalaris voor een gewerkt jaar dat naar boven of naar beneden kon worden bijgesteld. De Kring van Kantonrechters stelde zo de uitgangspunten voor de ontslagvergoeding vast, maar de kantonrechter in kwestie bepaalde de vergoeding in iedere zaak naar eigen inzicht, en dit leidde nogal eens tot verrassingen.

De kantonrechtersformule maakte het erg duur om oudere werknemers (met een lang dienstverband) te ontslaan. Het was de bedoeling van de WWZ om onder andere met een voorspelbare, lagere, transitievergoeding de kosten van ontslag voor werkgevers te verlichten. De WWZ kende daarom pas een transitievergoeding toe wanneer een arbeidsovereenkomst twee jaar of langer had geduurd. Dat leidde weer tot kortdurende, tijdelijke, arbeidsovereenkomsten, waarvan er binnen twee jaar ten hoogste drie achter elkaar mochten worden gesloten (de “ketenregeling”). Anders ontstond er een dienstverband voor onbepaalde tijd.

Nog voordat de effecten van de WWZ goed en wel zijn geëvalueerd – veel betrokkenen vinden dat jammer – is er weer een nieuwe wet overheen uitgerold: vanaf 1 januari van dit jaar geldt de WAB, de Wet Arbeidsrecht in Balans. Balans? Uit de volledige naam van de wet blijkt waar deze gevonden zou moeten worden: het is de “wet tot wijziging van verschillende wetten om de balans tussen vaste en flexibele arbeidsovereenkomsten te verbeteren”.

Alle werknemers hebben nu recht op een transitievergoeding. Die transitievergoeding bedraagt over de gehele duur van het dienstverband een derde van een maandsalaris per dienstjaar. Onder omstandigheden kan de rechter de transitievergoeding met maximaal 50 % verhogen.

Maar de WAB heeft nog meer wijzingen gebracht. De hierboven aangestipte ketenregeling is versoepeld: Werkgevers mogen nu drie tijdelijke contracten binnen een periode van drie jaar aangaan met dezelfde werknemer. Ook is de periode tussen twee “ketens” verkort. Onder de WWZ ontstond pas een nieuwe keten van tijdelijke contracten na een onderbrekingsperiode van zes maanden. De WAB maakt het mogelijk om in een cao de periode tussen twee ketens te verkorten van zes naar drie maanden in geval van terugkerend tijdelijk werk dat maximaal negen maanden per jaar kan worden gedaan.

De WAB heeft ook een nieuwe ontslaggrond toegevoegd: de cumulatiegrond, twee of meer ontslaggronden die net geen volledige grond voor ontslag vormen, kunnen zo samen toch een ontslag dragen. Aan de andere kant biedt de wet weer betere voorwaarden voor oproepkrachten met nuluren- en min/maxcontracten. Zo is een oproepkracht alleen verplicht te komen werken als zijn werkgever hem tenminste vier dagen van te voren oproept. En als de oproep binnen die vier dagen weer wordt ingetrokken, behoudt de werknemer toch recht op het loon. De wet heeft ook gevolgen voor payrolling: werknemers die in dienst bij een payrollbedrijf hebben nu dezelfde arbeidsvoorwaarden als werknemers die wel rechtstreeks in dienst zijn bij de opdrachtgever.

Om vaste dienstbanden aantrekkelijker te maken, bevatte het wetsvoorstel van de WAB een verruiming van de proeftijden. Die heeft het niet gehaald. Wel is de WW-premie voor werkgevers lager als zij werknemers een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd aanbieden. Vaste contracten zijn door de WAB zeker wat aantrekkelijker (of minder onaantrekkelijk) geworden, maar ik betwijfel of de balans is hersteld.

Wie hierover meer wil weten verwijs ik graag door naar mijn kantoorgenoot Elias van Kampen: Elias.vanKampen@actlegal-fort.com.

Deze column is geschreven voor Pompshop. Het onafhankelijke vakblad voor tankstations en carwash. Dirk van den Berg is ruim 15 jaar gespecialiseerd in tankstationszaken en gaat in Pompshop maandelijks in op een juridisch onderwerp. Vragen of opmerkingen? Neem hier contact op.

Dirk van den Berg is partner en advocaat bij act legal. Hij heeft zich gespecialiseerd in vastgoedrecht, franchiserecht, huurrecht bedrijfsruimte en distributierecht. Hij adviseert een groot aantal ondernemers in de tankstation branche, onder andere in contracten met oliemaatschappijen.

Column Pompshop
1. Dirk van den Berg in Pompshop: Golfbewegingen en gelegenheidsargumenten
2. Dirk van den Berg in Pompshop: Tanken zonder betalen is diefstal!
3. Dirk van den Berg in Pompshop: Een Whatsapp-gesprek is een gesprek!
4. Dirk van den Berg in Pompshop: Een schoft met/zonder hoge hoed
5. Dirk van den Berg in Pompshop: Knallende kurken, krimpende kansen
6. Dirk van den Berg in Pompshop: De Gele Hesjes zijn boos, maar waarover (niet)?
7. Dirk van den Berg in Pompshop: Gebouwd of niet gebouwd, dat is de vraag
8. Dirk van den Berg in Pompshop: Tegen de stroom in voor koffie en broodjes…
9. Dirk van den Berg in Pompshop: De aard van het beestje
10. Dirk van den Berg in Pompshop: Franchisewet 2.0
11. Dirk van den Berg in Pompshop: Op de wip
12. Dirk van den Berg in Pompshop: Sorry, geen tijd voor de column
13. Dirk van den Berg in Pompshop: Hoeveel magere jaren nog?
14. Dirk van den Berg in Pompshop: De ene doodsteek is de andere niet
15. Dirk van den Berg in Pompshop: Griffie(on)recht en kortzichtigheid
16. Dirk van den Berg in Pompshop: Andermaal de veiling
17. Dirk van den Berg in Pompshop: Pech voor PitPoint
18. Dirk van den Berg in Pompshop: Arbeidsrecht in balans?
19. Dirk van den Berg in Pompshop: Recht in tijden van corona
20. Dirk van den Berg in Pompshop: Huurrecht in tijden van corona 2
21. Dirk van den Berg in Pompshop: Fysiek feestje
22. Dirk van den Berg in Pompshop: Adviesprijs nog steeds niet exit?
23. Dirk van den Berg in Pompshop: Een nieuwe start. Nieuwe rondes, nieuwe kansen!
24. Dirk van den Berg in Pompshop: Het hele grote en het hele kleine
25. Dirk van den Berg in Pompshop: G(r)een Ontvankelijkheid
26. Dirk van den Berg in Pompshop: De felbegeerde positie van exploitant
27. Dirk van den Berg in Pompshop: De Paal – Dappere CODO
28. Dirk van den Berg in Pompshop: Een sprong van 1,5 meter op 100 meter hoogte
29. Dirk van den Berg in Pompshop: Black box
30. Dirk van den Berg in Pompshop: Koffietje op De Horn?
31. Dirk van den Berg in Pompshop: Tamelijk Veel Lof
32. Dirk van den Berg in Pompshop: WYSIWYG (What You See Is What Gou Get)?
33. Dirk van den Berg in Pompshop: De Staat deed waartoe hij in staat was
34. Dirk van den Berg in Pompshop: Drie keer geen oordeel van de Hoge Raad
35. Dirk van den Berg in Pompshop: Voldoende serieus te achten overleg?
36. Dirk van den Berg in Pompshop: Hoge Raad gaat mee in ‘share the pain’ gedachte
37. Dirk van den Berg in Pompshop: Huurregels van toepassing bij gemengde overeenkomst?
38. Interview met Dirk van den Berg in vaktijdschrift Pompshop