De Omgevingswet: bereid u goed voor!

Op 1 januari 2021 treedt de Omgevingswet in werking. Er gaat met deze nieuwe wet een hoop veranderen binnen het omgevingsrecht. Sterker nog, het hele systeem gaat op de schop. Wilt u weten wat er voor u als burger of ondernemer gaat veranderen? En hoe u zich het best op deze veranderingen kunt voorbereiden? Houd dan deze blogserie over de Omgevingswet in de gaten. Of bezoek één van onze seminars! Een gewaarschuwd mens telt immers voor twee.

Van wildgroei naar één wet

De Omgevingswet moet het omgevingsrecht eenvoudiger en inzichtelijker maken. Geen gek idee. Sinds de invoering van de Mijnwet in 1810 zijn er in 200 jaar namelijk tientallen wetten, besluiten en regelingen op het gebied van de leefomgeving bijgekomen. Door deze wildgroei aan regelgeving is het lang niet altijd duidelijk welke wet of procedure nu van toepassing is op een specifiek geval. Om een einde te maken aan deze onduidelijkheid zullen (nagenoeg) alle bestaande wetten op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling worden samengevoegd in één allesomvattende Omgevingswet. Maar er verandert nog meer.

Van bestemmingsplan naar Omgevingsplan

Een belangrijk uitgangspunt van de Omgevingswet wordt het principe van ‘decentraal, tenzij’. Dit betekent dat het gros van de taken en bevoegdheden uitgevoerd zal gaan worden door gemeenten, provincies en waterschappen. Zij zullen al hun regels over de leefomgeving moeten onderbrengen in één gebiedsdekkende regeling. De gedachte hierachter is dat decentrale bestuursorganen geschikter zijn om regels op te stellen die toegespitst zijn op de lokale situatie. De rol van het Rijk zal beperkt blijven tot die taken waarbij coördinatie door de centrale overheid vereist is, zoals het opstellen van algemene regels voor de bescherming van rijkswegen of het stellen van vereisten ten aanzien van bouwwerken.

Voor gemeenten betekent dit dat zij vanaf 2021 hun regels over de leefomgeving moeten onderbrengen in een Omgevingsplan. Per gemeente zal één Omgevingsplan gaan gelden dat van toepassing is op het gehele grondgebied van de gemeente. Het huidige bestemmingsplan – toch een begrip in bestuursrechtland – zal hiermee komen te vervallen.

Daarnaast moet de Omgevingswet meer ruimte bieden voor particuliere ideeën. De houding van bestuursorganen ten aanzien van initiatieven moet hierbij verschuiven van ‘nee, tenzij’ naar ‘ja, mits’. In het kader van burgervriendelijkheid wordt ook het Omgevingsloket geïntroduceerd. Vanaf 2021 moet alle relevante informatie voor het aanvragen van een omgevingsvergunning via dit digitale loket te raadplegen zijn.

Blogserie en seminars

In de door de overheid verstrekte informatie dringen de superlatieven om voorrang: vanaf 2021 zal alles eenvoudiger, beter en efficiënter functioneren. De Omgevingswet kan dan ook eigenlijk alleen maar een succes worden. Hoe verleidelijk het ook is om in al dit enthousiasme mee te gaan, gelet op de omvang van dit project en gelet op eerdere ervaringen – denk aan de invoering van de Wabo – kan het geen kwaad even pas op de plaats te maken en te kijken wat er nu daadwerkelijk gaat veranderen.

In deze blogserie zullen onze bestuursrechtadvocaten Sascha Stavenuiter en Jasper Poortvliet u de komende maanden voorbereiden op de komst van de Omgevingswet en wat dit voor u als burger of ondernemer kan gaan betekenen. Wat gaat er veranderen? Waar moet u rekening mee houden? Waar liggen de mogelijkheden? Houd onze blogs in de gaten en u krijgt vanzelf de antwoorden.

Of bezoek een van onze seminars die vanaf dit najaar zullen plaatsvinden in het kader van onze Omgevingswet-tournee. Nadere informatie hierover volgt binnenkort.

Hebt u op dit moment al een vraag over de Omgevingswet? Neem dan contact op met één van onze bestuursrechtadvocaten. Wij helpen u graag!