Due diligence onderzoek

Het is staande praktijk dat voorafgaand aan de koop en verkoop van een onderneming een due diligence onderzoek plaatsvindt. Toch wordt regelmatig door cliënten gevraagd waarom dat nodig is en wat zo’n onderzoek inhoudt. Hieronder wordt kort uiteen gezet wat een due diligence onderzoek inhoudt vanuit het perspectief van de koper van een onderneming.

Doel van het due diligence onderzoek

Voor de koper heeft een due diligence onderzoek allereerst tot doel om meer te weten te komen over de te kopen onderneming. De koper zal proberen vast te stellen of de onderneming de koopprijs waard is en wat voor risico’s aan de voorgenomen overname van de onderneming zijn verbonden.

Op de koper rust bovendien een onderzoeksplicht. Deze onderzoeksplicht staat tegenover de mededelingsplicht van de verkoper. Hoewel de mededelingsplicht in beginsel voor de onderzoeksplicht gaat, kan de koper tekortschieten in zijn onderzoeksplicht indien hij niet voldoende onderzoek verricht. In dat geval loopt hij onder andere het risico dat hij eventuele schade niet kan verhalen op de verkoper. Enerzijds mag de koper dus niet blindelings afgaan op de mededelingen van de verkoper en zal daarom alle voor hem belangrijke zaken moeten onderzoeken. Anderzijds is het zo dat wanneer de koper tijdens het due diligence onderzoek bepaalde informatie krijgt, maar daarvan de risico’s niet opmerkt, dit zijn rechtspositie later kan aantasten. Het onderzoek dient daarom op een professionele wijze te worden uitgevoerd.

Daarnaast zijn er geregeld zaken die voor de koper van bijzonder belang zijn, maar waarvan de verkoper het belang niet altijd hoeft te veronderstellen. Het is dus van belang dat de koper de juiste vragen stelt tijdens het onderzoek. Hierdoor wordt het belang dat de koper aan bepaalde eigenschappen van de onderneming hecht duidelijk.

Hoe uitgebreid een due diligence onderzoek dient te zijn zal vaak afhangen van het soort onderneming dat wordt gekocht en van het financiële belang van de transactie. Bij een onderzoek worden meestal in ieder geval juridische, financiële, fiscale en commerciële aspecten van een onderneming onderzocht.

Resultaat van het due diligence onderzoek

Nadat de koper het onderzoek heeft afgerond worden de uitkomsten van het due diligence onderzoek doorgaans vastgelegd in een due diligence rapport. Op grond van dit rapport kan beoordeeld worden welke (extra) waarborgen en garanties er in een koopovereenkomst dienen te worden opgenomen om de in het due diligence onderzoek vastgestelde risico’s af te dekken. Daarnaast kan een koper op grond van het due diligence onderzoek tot de conclusie komen dat een aanpassing van de koopprijs gerechtvaardigd is of soms zelfs dat er helemaal moet worden afgezien van de koop van de onderneming.