Een villa met het Vondelpark praktisch als achtertuin
Artikel gepubliceerd in het Amsterdams Balie Bulletin, juni 2019. Tekst: Yvette Kouwenberg
Fort Advocaten (‘FORT’): met zo’n toepasselijke kantoornaam kan vermelding in de rubriek ‘Bouwstenen’ niet uitblijven. FORT is gevestigd aan de Koningslaan 60, pal aan het prach-tige Vondelpark. We zijn benieuwd naar de geschiedenis van dit imposante pand. Marketing manager Annette Knijnenberg zorgt voor een warm welkom en geeft een rondleiding.
Het kantoorpand ligt midden in de Willems-parkbuurt. De buurt dankt zijn naam aan het Willemspark, dat destijds is vernoemd naar Koning Willem I. Het Willemspark is ontworpen door architect L.P. Zocher, die ook het aangrenzende Vondelpark ontwierp. Zocher wilde de wijk mee laten glooien met de rondingen van het Vondelpark. Zodoende zijn veel straten in de Willemsparkbuurt niet recht. De Koningslaan is daar een goed voorbeeld van.
Het Willemspark is in eerste instantie vooral gebruikt voor recreatieve doeleinden. Er werd gevoetbald, geschaatst en gefietst. Vanaf 1900 werd het een villawijk, bedoeld voor welgestelden die wilden ontsnappen aan de drukte van de stad. Vanwege de goede verbindingen met tram en trein was het een geliefde plek om te wonen. Aan de architectuur van de huizen werden hoge eisen gesteld om een bepaald (exclusief) publiek aan te spreken en om de waarde van de huizen zoveel mogelijk te bewaken.
De locatie aan de Koningslaan vormt geen uitzondering. De villa is ontworpen door architect A. Moen en is in 1912 gebouwd. De eerste bewoners waren Eduard Gerzon en zijn gezin. Het pand bestaat eigenlijk uit twee delen. Gerzon woonde in het chique deel van nummer 60. De andere helft, thans nummer 58, huisvestte het personeel en is daarom wat soberder.
Vooraanstaand ondernemer
Gerzon blijkt een vooraanstaand ondernemer. Van oorsprong een slagerszoon uit Groningen besloot hij op enig moment samen met zijn broer bij een stoffenfirma in Duitsland te gaan werken. Voor dat werk moesten zij veel reizen. Zo deden zij ook regelmatig Nederland aan waardoor zij de markt hier goed kenden. Uiteindelijk besloten de gebroeders Gerzon om in Amsterdam een modewinkel te openen voor ‘gebreide en geweven goederen’. Er volgden diverse filialen. Modehuis Gerzon werd een begrip in Amsterdam en omstreken. De ontwerpen waren modieus én betaalbaar voor de ‘gewone vrouw’ maar bediende ook het chiquere segment. Leuk detail is dat de Nederlandse moeder van Audrey Hepburn nog heeft meegelopen in een van Gerzon’s modeshows in 1954 en dat Gerzon het ‘nieuwe drankje’ Coca-Cola in Nederland introduceerde.
We spoelen even vooruit. Want vele jaren later, in 1993, nam FORT zijn intrek in het pand. Knijnenberg: ‘Het kantoor verhuisde destijds vanaf de Prins Hendriklaan. Dat was nodig omdat we uit ons jasje groeiden. Het huidige pand is twee keer zo groot met 1200 m2, waarvan 150 m2 archief.’ Toenmalig eigenaar/verhuurder Generali heeft het pand voor de verhuizing van FORT laten verbouwen. Desgevraagd of er tijdens de verbouwing nog geheime kamers of andere verborgen schatten zijn gevonden is dit bij FORT niet bekend.
Ruimte voor ontspanning
De creatieve ‘geest’ van Gerzon lijkt het pand niet te hebben verlaten. Een van de partners van FORT is een groot kunstliefhebber, zo blijkt. In de wachtruimte en hal staan twee fraaie stukken uit zijn kunstcollectie. Ook de ondernemers-spirit van Gerzon is onverminderd aanwezig. FORT is een multidisciplinair kantoor dat zich specialiseert in onder meer ondernemingsrecht, vastgoedrecht, insolventierecht & herstructurering, arbeidsrecht en bestuursrecht. Het telt circa dertig advocaten. Er wordt hard gewerkt, maar daarnaast is er ook ruimte voor ontspanning. ‘Na de lunch wandelen collega’s een rondje door het park en bij mooi weer wordt er regelmatig geborreld achter op het bordes. Het Vondelpark is praktisch onze achtertuin. Het is zeker geen straf om hier te werken. We zitten hier fantastisch’, aldus Knijnenberg.
We kunnen het alleen maar beamen. Pand en uitzicht zijn adembenemend. Het is dan ook moeilijk voor te stellen dat de kantoorvilla lange tijd te huur heeft gestaan voordat FORT zich er vestigde. ‘Een paar decennia terug veranderde de buurt langzaam van een woonbuurt in een kantorenbuurt. De Stichting Wonen Willemsparkweg verzette zich daartegen want veel panden met een woonbestemming werden in die tijd ille-gaal als kantoor gebruikt. FORT heeft de stichting hier overigens nog in geadviseerd’, vertelt Knijnenberg. ‘Er lijkt nu juist weer een omgekeerde tendens gaande’, gaat Knijnenberg verder. ‘Het pand op nummer 62 was vroeger een hotel maar is weer in gebruik als woonhuis en op dit moment staat het pand op nummer 54 als woon-/werkhuis te koop’. De villa had al wel een kantoorbestemming voordat FORT er kwam. Van 1946 tot 1957 zat er het Mennonite Central Committee, de Noord-Amerikaanse Doopsgezinde hulporganisatie. ‘Een oud-medewerker van de organisatie, Kenneth Kaufman van 82 jaar uit Amerika, kwam een half jaar geleden langs toen hij in Nederland was, om zijn oude werk- en woonplek te bezoeken. Een hele bijzondere ontmoeting’, vertelt Knijnenberg.
In 2016 heeft FORT de entree laten verbouwen en restylen. De parketvloer werd vervangen door wit marmer en er werd een moderne doorkijk gemaakt vanaf de entree het Vondelpark in. Het resultaat mag er zeker zijn.
